Ogórki kiszone - przepis, który nie ma sobie równych
Ogórki kiszone to klasyka polskiej kuchni, głęboko zakorzeniona w tradycji domowych przetworów. Są naturalnym probiotykiem, wzmacniającym odporność i poprawiającym trawienie, a ich smak kojarzy się z dzieciństwem, piwniczką pełną słoików oraz babcinymi obiadami. Kiszenie to jeden z najstarszych sposobów konserwacji warzyw, który pozwala cieszyć się ich wyjątkowym smakiem przez całą jesień i zimę. Ogórki kiszone najlepiej przygotowywać z małych, twardych ogórków gruntowych, zbieranych wczesnym rankiem lub kupowanych bezpośrednio od rolnika, aby były świeże, jędrne i chrupiące po ukiszeniu.
Przepis na ogórki kiszone
Składniki
- 3 kg ogórków gruntowych
- 1 duży korzeń chrzanu
- 1 duża główka czosnku
- 2 sztuki kopru z baldachami i łodygami
- 4 litry wody
- 80 g soli do przetworów (bez dodatku jodu)
Przygotowanie
Na początku należy dokładnie przygotować ogórki. Ogórki gruntowe powinny być jak najświeższe należy je przebrać, odrzucając uszkodzone lub nadpsute sztuki. Ogórki należy dokładnie umyć pod bieżącą, zimną wodą, najlepiej za pomocą szczoteczki, aby usunąć ziemię i piasek. Po umyciu ogórki zalać czystą wodą i zostawić w niej na 2 godziny dzięki czemu będą bardziej chrupkie po kiszeniu. Kolejno wyjąć i odstawić na chwilę, aby odciekły z wody.
Następnie należy przygotować przyprawy i dodatki. Główkę czosnku obrać, oddzielając wszystkie ząbki, które pozostawić w całości, ewentualnie delikatnie rozgnieść nożem, aby uwolniły aromat. Korzeń chrzanu obrać ze skórki i pokroić w długie, cienkie paski lub słupki. Koper należy przepłukać pod wodą, aby usunąć ewentualne owady i zanieczyszczenia.
W dużym garnku lub w osobnym naczyniu przygotować solankę. W tym celu do 4 litrów zimnej, przegotowanej wody wsypać 80 g soli do przetworów (bez dodatku jodu, aby nie zahamować procesu fermentacji). Sól dokładnie rozpuścić, mieszając drewnianą łyżką, aż woda stanie się całkowicie klarowna.
Kolejnym krokiem jest przygotowanie naczyń do kiszenia. Ogórki można kisić w dużych kamionkowych słojach, beczułkach lub w dużych słojach. Na dno słoika należy włożyć część kopru, kilka pasków chrzanu oraz kilka ząbków czosnku. Następnie ogórki układać ciasno pionowo lub poziomo, warstwami, przekładając każdą warstwę kawałkami chrzanu, czosnku oraz kopru. Należy uważać, aby ogórki były dobrze ułożone i nie miały zbyt dużo wolnego miejsca, co zapobiega wypływaniu ogórków podczas fermentacji.
Po ułożeniu wszystkich ogórków w całość należy zalać przygotowaną solanką tak, aby wszystkie ogórki były całkowicie przykryte wodą.
Tak przygotowane ogórki zakręcić i pozostawić w temperaturze pokojowej, najlepiej w miejscu osłoniętym przed bezpośrednim światłem słonecznym. Proces kiszenia trwa około 2 tygodni, w zależności od temperatury otoczenia.
Po zakończonym procesie kiszenia ogórki można przenieść w chłodniejsze miejsce (np. do piwnicy lub lodówki), aby spowolnić dalszą fermentację i zachować ich smak i chrupkość na dłużej.
Z czym najlepiej podawać ogórki kiszone?
Te ogórki to klasyczny dodatek do kanapek, sałatek jarzynowych i surówek, zwłaszcza w połączeniu z cebulą i olejem lnianym. Ogórki kiszone stanowią doskonały składnik do zupy ogórkowej, nadając jej charakterystyczny kwaśny smak. Świetnie komponują się z pieczonymi i duszonymi mięsami, kotletami schabowymi, karkówką z pieca oraz daniami z grilla. Są niezastąpionym dodatkiem do śledzi i tatara wołowego. Można je serwować również jako szybką przekąskę na stole podczas spotkań towarzyskich lub imprez, pokrojone w ćwiartki lub plasterki, udekorowane natką pietruszki.
Spróbuj czegoś nowego!
Tradycyjny przepis zawsze się sprawdza, ale możesz dodać mu charakteru, dorzucając do słoika kilka ziaren gorczycy, liście winorośli, plasterki chrzanu lub ostrej papryczki. Dla miłośników ziół – świeże liście lubczyku, czarnej porzeczki albo wiśni dodadzą ogórkom subtelnego aromatu i jeszcze większej chrupkości. Spróbuj też kiszonych ogórków w mniejszych porcjach w małych słoikach – idealnych na jedno podanie.
Przepis na ogórki kiszone, który przechodzi z pokolenia na pokolenie
Ogórki kiszone to klasyka polskich przetworów – prosta, niezawodna i zawsze robiąca wrażenie. Wystarczy trochę cierpliwości, kilka podstawowych składników i odrobina serca, by stworzyć przysmak, który z powodzeniem przetrwa całą zimę. Nic tak nie smakuje w mroźne dni jak najlepsze domowe ogórki kiszone, które przypominają o ciepłych, letnich porankach i zapachu świeżego koperku.
Historia powstania przepisu na ogórki kiszone
Ogórki kiszone są jednym z najstarszych i najbardziej charakterystycznych przetworów kuchni polskiej, chociaż sama technika kiszenia znana była już w starożytności. Kiszenie, czyli fermentacja mlekowa, była stosowana od tysięcy lat jako naturalny sposób konserwacji żywności, zanim pojawiły się lodówki, zamrażarki i nowoczesne środki chemiczne.
Na ziemiach polskich kiszenie ogórków stało się popularne już w średniowieczu. Było podstawowym sposobem przechowywania żywności w dworkach szlacheckich, wiejskich chatach oraz na królewskich stołach, zwłaszcza w okresach jesienno-zimowych. Ogórki kiszono w dużych drewnianych beczkach lub glinianych garnkach, które przechowywano w chłodnych piwnicach i komorach, aby zachowały świeżość i chrupkość przez całą zimę.
Dawniej w każdej wsi kiszenie ogórków było wielkim corocznym rytuałem. Ogórki zbierano wcześnie rano, często całą rodziną, aby były jędrne i zimne od porannej rosy. Następnie myto je w studziennej wodzie, układano warstwami z koprem, chrzanem i czosnkiem, zalewano solanką i przykrywano liśćmi chrzanu lub winorośli, które dodatkowo nadawały aromat i zapobiegały rozwojowi pleśni. Kamienie do kiszenia, czyli specjalne ciężarki gliniane lub wygotowane polne kamienie, dociskały ogórki, aby zawsze były przykryte wodą.
Każda gospodyni miała swoją tajną recepturę, jedne dodawały gorczycę, inne liście dębu lub czarnej porzeczki, które wzmacniały smak i chrupkość ogórków. Z czasem kiszone ogórki stały się nieodłącznym elementem polskiej kuchni, obecnym zarówno na wiejskich, jak i miejskich stołach. Były podawane jako zakąska do wódki, dodatek do obiadu, składnik zup ogórkowych, sałatek jarzynowych i surówek. Ich kwaśny smak idealnie przełamywał tłuste, mięsne dania.
Dziś kiszenie ogórków wraca do łask w duchu powrotu do tradycji, naturalnych probiotyków i zdrowego żywienia, a przepis ten pozostaje praktycznie niezmienny od setek lat. Nadal wykorzystuje się tę samą sól bez jodu, świeże zioła i wodę, a najważniejszym składnikiem, tak jak dawniej, pozostaje cierpliwość, dzięki której ogórki mogą ukisić się w naturalnym tempie i zachować swój charakterystyczny smak, aromat oraz chrupkość.
Zobacz inne przepisy
