Trippa alla Romana – flaki po włosku w pomidorowym sosie

Trippa alla Romana, znana też jako flaki po włosku lub flaki po rzymsku, to jedno z najbardziej charakterystycznych dań kuchni Rzymu. Powstało z potrzeby wykorzystania prostych składników, które – dzięki powolnemu duszeniu – nabierają głębi i bogatego smaku.
Trippa alla Romana to tylko jeden z wielu pomysłów na sycący obiad. Sprawdź także inne przepisy z działu kuchnia włoska.
W przeciwieństwie do polskich flaków, flaki włoskie przygotowuje się w gęstym sosie pomidorowym z dodatkiem warzyw, czosnku i oliwy. Całość doprawiona liściem laurowym i posypana tartym parmezanem tworzy sycące danie, które najlepiej smakuje z bagietką i kieliszkiem czerwonego wina.
Ciekawostka: W Rzymie trippa alla romana tradycyjnie podaje się w glinianych miseczkach, często w soboty – to dzień, w którym trattorie serwują najbardziej domowe, „robocze” dania.
Przepis na Trippa alla Romana
Składniki
- 1 kg ugotowanych i pokrojonych flaków wołowych
- 1 cebulka szalotka
- 1 marchewka
- 2 łodygi selera naciowego
- 2 ząbki czosnku
- 4 łyżki oliwy z oliwek
- 1 puszka krojonych pomidorów (400 g)
- 1 łyżka koncentratu pomidorowego
- 1 litr wody (lub bulionu warzywnego)
- 2 liście laurowe
- sól i pieprz do smaku
- tarty ser parmezan do podania
Przygotowanie
Flaki, jeśli są już wstępnie ugotowane, przepłukać pod zimną wodą i odcedzić. Jeśli używane są surowe, należy je wcześniej dokładnie umyć i ugotować przez 2–3 godziny, zmieniając wodę co jakiś czas, aż staną się miękkie. Następnie pokroić je w paski o długości około 4–5 cm.
Szalotkę, marchewkę i seler naciowy drobno posiekać. Na dużej patelni lub w szerokim garnku rozgrzać oliwę z oliwek, dodać posiekane warzywa i smażyć na średnim ogniu przez około 5–7 minut, aż zmiękną i nabiorą lekko złocistego koloru. Warzywa stanowią podstawę aromatu tej potrawy, dlatego warto dać im chwilę, by się skarmelizowały.
Czosnek obrać i drobno posiekać lub przecisnąć przez praskę. Dodać do podsmażonych warzyw i smażyć przez minutę, aż zacznie pachnieć, uważając, by się nie przypalił. Następnie dodać puszkę krojonych pomidorów oraz łyżkę koncentratu pomidorowego. Wszystko dokładnie wymieszać i gotować przez kilka minut, aż sos lekko zgęstnieje i połączy się w jednolitą, aromatyczną masę.
Do garnka z sosem pomidorowym włożyć przygotowane flaki. Zalać całość litrem gorącej wody lub bulionu warzywnego. Dodać liście laurowe, doprawić solą i pieprzem. Całość wymieszać i doprowadzić do wrzenia. Następnie zmniejszyć ogień i gotować pod przykryciem na małym ogniu przez około 40–50 minut, aż sos nabierze gęstej konsystencji, a flaki przesiąkną aromatem przypraw i pomidorów.
Jeśli sos wydaje się zbyt rzadki, można gotować go bez pokrywki przez dodatkowe 10–15 minut, aby odparował. Na koniec spróbować i doprawić do smaku solą oraz świeżo mielonym pieprzem. Dla bardziej wyrazistego aromatu można dodać odrobinę suszonego oregano lub szczyptę płatków chili, choć w klasycznej wersji rzymskiej dominują prostota i głębia pomidorowego sosu.
Gotowe flaki przełożyć do miseczek lub głębokich talerzy. Posypać obficie świeżo startym parmezanem – ser połączy się z gorącym sosem, tworząc kremową warstwę o intensywnym smaku. Dla dekoracji można dodać kilka listków świeżej bazylii lub natki pietruszki.

Sekrety przygotowania Trippa alla Romana
- Użyj dobrze oczyszczonych i wstępnie ugotowanych flaków – skrócisz czas gotowania i zyskasz delikatniejszą konsystencję dania.
- Warzywa (marchew, seler, szalotka) podsmaż powoli, aż się lekko skarmelizują – to one tworzą bazę smaku flaków po włosku.
- Sos pomidorowy można wzbogacić odrobiną czerwonego wina lub łyżką octu balsamicznego, co podkreśli charakter flaków po rzymsku.
- Flaki włoskie najlepiej smakują po kilku godzinach od przygotowania – wtedy aromaty składników dobrze się łączą.
- Podawaj z tartym parmezanem i świeżą bazylią – to typowy sposób serwowania Trippa alla Romana w rzymskich trattoriach.
Pomysł na obiad: Jeśli lubisz aromatyczne potrawy, które sycą i mają charakter, zajrzyj do kategorii Dania obiadowe. Znajdziesz tam inne przepisy kuchni włoskiej, śródziemnomorskiej i domowej – od makaronów po jednogarnkowe dania.
Zamienniki składników w Trippa alla Romana
- Flaki wołowe – można użyć cielęcych, które są delikatniejsze, lub wegetariańskiej alternatywy: podsmażonych boczniaków lub sejtanu.
- Parmezan – zamień na Grana Padano lub inny twardy ser dojrzewający, w wersji wegańskiej sprawdzi się drożdżowy płatek o smaku sera.
- Bulion warzywny – możesz użyć rosołu drobiowego lub wina z wodą, co doda głębi smaku.
- Szalotka – w razie potrzeby zastąp cebulą białą lub dymką, dodając szczyptę cukru, aby zbalansować kwas pomidorów.
- Liście laurowe – jeśli ich nie masz, dodaj zioła prowansalskie lub odrobinę tymianku dla aromatu.
Jak podawać flaczki włoskie?
Trippa alla Romana najlepiej smakuje gorąca, bezpośrednio po przygotowaniu. Włosi podają ją jako danie główne, najczęściej z chrupiącym pieczywem, które nadaje się do maczania w gęstym, pomidorowym sosie. Świetnie komponuje się także z kieliszkiem czerwonego wina, np. Chianti lub Montepulciano dAbruzzo, które podkreślają głębię i aromat tej potrawy. Dla urozmaicenia można podać flaczki po włosku z dodatkiem polenty lub prostego, białego ryżu – wtedy staną się bardziej sycącym, jednogarnkowym posiłkiem.
Wskazówki i ciekawostki
W oryginalnej rzymskiej wersji do Trippa alla Romana często dodaje się odrobinę mięty rzymskiej (mentuccia), która nadaje daniu świeżości. Jeśli nie jest dostępna, można zastąpić ją natką pietruszki. Sos powinien być gęsty i aromatyczny – nie przypomina bulionu, ale raczej klasyczne ragu. Danie to zyskuje na smaku po ponownym podgrzaniu – następnego dnia jest jeszcze bardziej intensywne i aksamitne.
Zajrzyj do artykułu Flaki – jak przygotować najlepsze flaczki?, gdzie znajdziesz porównanie różnych wersji tego dania i praktyczne wskazówki dotyczące gotowania.












