Sernik krakowski - Przepis na sernik z kratką
Sernik krakowski to klasyka polskich wypieków, który od lat cieszy się niesłabnącą popularnością na naszych stołach. Charakterystyczny dla niego jest kruchy spód oraz ozdobna kratka z ciasta na wierzchu, pod którą kryje się aksamitna, waniliowa masa serowa z dodatkiem rodzynek. To deser, który zachwyca smakiem i eleganckim wyglądem, idealny na święta, uroczystości czy niedzielne spotkania w gronie rodziny. Tradycyjny sernik krakowski to kwintesencja domowego ciepła. Ten sernik z pewnością przypadnie do gustu każdemu miłośnikowi słodkości.
Sernik krakowski przepis
Składniki
Kruche ciasto
- 400 g mąki pszennej
- 3 żółtka
- 1 jajko
- 200 g masła
- 1/2 szklanki cukru pudru
- 1 cukier wanilinowy
- 1 łyżeczka proszku do pieczenia
Masa serowa
- 1 kg zmielonego tłustego twarogu
- 1 i 1/2 szklanki cukru pudru
- 200 g masła (w temp. pokojowej)
- 8 żółtek
- 4 białka
- 3 łyżki mąki ziemniaczanej
- 4 łyżki rodzynek
- 4 łyżki kandyzowanej skórki pomarańczowej
- starta skórka z pomarańczy
- 1 łyżka ekstraktu z wanilii
Dekoracja
- 2 łyżki cukru pudru
Przygotowanie
Przygotowanie ciasta
Do mąki dodać sól, proszek do pieczenia, cukier wanilinowy i cukier puder, a następnie pokrojone w kostkę zimne masło. Składniki siekać nożem na desce lub miksować za pomocą mieszadła miksera, aż powstanie drobna kruszonka. Dodać jajko i żółtka, a następnie zagnieść całość, formując gładkie i jednolite ciasto. Ciasto uformować w kulę, zawinąć w folię spożywczą i schłodzić w lodówce przez około 30 minut. Przepis przeznaczony na formę o wymiarach 20 x 30 cm.
Przygotowanie masy serowej
Trzykrotnie zmielony ser (lub mielony ser z wiaderka), mąkę ziemniaczaną, miękkie masło, cukier i żółtka zmiksować na wolnych obrotach. Dodać ekstrakt z wanilii i startą skórę z pomarańczy i dobrze wymieszać.
W osobnej misce ubić białka na sztywno i delikatnie połączyć z przygotowaną masą serową. Na końcu dodać rodzynki i kandyzowaną skórkę pomarańczy, delikatnie wymieszać.
Wałkowanie i pieczenie
Prostokątną formę o wymiarach 20 x 30 cm wyłożyć papierem do pieczenia. Na podsypanej mąką stolnicy rozwałkować 2/3 ciasta i wyłożyć nim spód formy. Pozostałą części ciasta rozwałkować i wyciąć nożem długie paski ciasta o szerokości 1 cm.
Na przygotowany spód wyłożyć masę serową, równomiernie ją rozprowadzając. Na wierzchu, ukośnie, ułożyć paski z ciasta, tworząc kratkę. Formę wstawić do piekarnika nagrzanego do 180°C i piec przez około 55 minut.
Dekoracja
Ostudzony sernik posypać cukrem pudrem i wstawić do lodówki. Najlepiej smakuje na drugi dzień kiedy smaki się połączą.
Skąd pochodzi przepis na sernik krakowski?
Sernik krakowski to jedno z najbardziej klasycznych i cenionych ciast w polskiej tradycji cukierniczej. Jego charakterystyczna kratka z kruchego ciasta na wierzchu, wnętrze z twarogu oraz dodatki w postaci rodzynek, skórki pomarańczowej i wanilii sprawiają, że jest chętnie podawanym podczas świąt i uroczystości rodzinnych.
Historia sernika w Europie sięga czasów starożytnych, jednak jego polska odmiana zaczęła zyskiwać popularność w XVII i XVIII wieku. W Krakowie, który był jednym z najważniejszych ośrodków kulinarnych, cukiernicy i gospodynie zaczęli udoskonalać tradycyjne przepisy na sernik, wzbogacając go o charakterystyczne dodatki.
Sernik krakowski różni się od innych wersji przede wszystkim obecnością kruchego ciasta zarówno na spodzie, jak i w postaci kratki na wierzchu. Jego receptura była przez lata przekazywana z pokolenia na pokolenie i na stałe wpisała się w kanon polskiej kuchni. W XIX wieku krakowscy cukiernicy udoskonalili sposób jego przygotowania, czyniąc go jednym z najsłynniejszych wypieków regionu.
Walory smakowe sernika krakowskiego
Sernik krakowski to ciasto o wyjątkowym smaku i strukturze. Jego głównym składnikiem jest twaróg, który nadaje mu delikatną, kremową konsystencję i lekko kwaskowaty posmak. Ważnym elementem są również dodatki, które podkreślają jego charakter. Rodzynki nadają słodycz i lekko karmelowy posmak, przełamując kwaskowatość sera. Skórka pomarańczowa wzbogaca ciasto o cytrusowy aromat, dodając mu świeżości i lekkości. Wanilia podkreśla delikatność sernika, nadając mu głęboki, słodki aromat.
Całość spoczywa na kruchym spodzie, który kontrastuje z aksamitnym nadzieniem, a charakterystyczna kratka z kruchego ciasta na wierzchu nadaje sernikowi elegancki wygląd. Często serwuje się go oprószonego cukrem pudrem, co dodatkowo podkreśla jego słodycz i tradycyjny charakter.
Opowieści o serniku krakowskim
Wokół sernika krakowskiego narosło kilka ciekawych historii. Jedna z nich mówi, że był to ulubiony deser na królewskim dworze w Krakowie i pojawiał się na wystawnych ucztach organizowanych na Wawelu. Według innej legendy, pewien krakowski cukiernik miał sen, w którym ujrzał anioła zdobiącego sernik kratką z kruchego ciasta. Po przebudzeniu postanowił wprowadzić ten pomysł do swojej receptury, a efekt okazał się tak udany, że nowa wersja sernika na stałe zagościła w cukierniach Krakowa.
Sernik krakowski to wypiek o głęboko zakorzenionej tradycji, który do dziś cieszy się ogromnym uznaniem. Jego wyjątkowy smak sprawia, że jest jednym z najczęściej wybieranych deserów na świąteczne stoły. Niezależnie od tego, czy przygotowywany według dawnych receptur, czy w nowoczesnej wersji, pozostaje symbolem krakowskiej sztuki cukierniczej i kulinarnego dziedzictwa Polski.
Zobacz inne przepisy
