Chaczapuri adżarskie – przepis na gruziński chlebek z serem i jajkiem
Chaczapuri to jedno z najbardziej rozpoznawalnych dań kuchni gruzińskiej – ciepły, serowy placek o wyjątkowym smaku. W wersji adżarskiej ma kształt łódeczki, wypełnionej roztopionym serem, żółtkiem i kawałkiem masła. Po upieczeniu ciasto jest miękkie w środku, lekko chrupiące na brzegach, a wnętrze aż kusi aromatem sera i drożdży.
Sama nazwa „chaczapuri” pochodzi z połączenia słów chaczo (ser twarogowy) i puri (chleb). Tradycyjnie pieczone w piecu glinianym, dziś można je przygotować w domowym piekarniku z bardzo dobrym efektem. Chaczapuri z serem i jajkiem to nie tylko danie śniadaniowe – sprawdzi się również jako ciepła przekąska lub danie główne w stylu gruzińskim.
Jeśli lubisz dania z jajkiem, zobacz też przepis na szakszukę z pomidorami i fasolą lub sałatkę na śniadanie z halloumi i awokado. Więcej pomysłów znajdziesz w kategorii Śniadania.
Przepis na Chaczapuri - gruziński placek z serem
Składniki
Ciasto drożdżowe
- 300 g mąki pszennej (najlepiej typ 500)
- 7 g suchych drożdży
- 150 ml ciepłej wody (nie gorącej!)
- 2 łyżki jogurtu naturalnego lub kefiru
- 1 łyżeczka cukru
- 1/2 łyżeczki soli
- 1 łyżka oliwy z oliwek
Nadzienie serowe
- 100 g sera mozzarella w kawałku
- 100 g sera typu feta (może być oryginalna feta lub ser bałkański)
- 1 żółtko do każdej łódki (łącznie 2 sztuki)
- 2 małe kawałki masła do podania (po około 10 g)
Przygotowanie Chaczapuri
W miseczce połączyć drożdże z ciepłą wodą, cukrem i łyżką mąki. Całość dokładnie wymieszać i odstawić na 10 minut w ciepłe miejsce, aby drożdże zaczęły pracować i zaczyn się spienił. Do większej miski przesiać mąkę, dodać sól, oliwę oraz jogurt, a następnie wlać zaczyn drożdżowy. Wszystko dokładnie wymieszać i wyrobić, najpierw łyżką, potem ręką lub mikserem z hakiem, aż do uzyskania gładkiego, elastycznego ciasta. Wyrabianie powinno trwać około 10 minut. Gotowe ciasto uformować w kulę, przełożyć do natłuszczonej miski, przykryć i odstawić do wyrośnięcia na około 1,5 godziny, aż podwoi objętość.
W tym czasie przygotować serowe wnętrze. Mozzarellę zetrzeć na tarce o grubych oczkach, a fetę pokruszyć palcami lub rozdrobnić widelcem. Serowe składniki wymieszać w misce, mieszanka powinna być lekko wilgotna, ale nie zbyt rzadka. Można dodać odrobinę mleka lub śmietanki, jeśli feta jest wyjątkowo sucha.
Wyrośnięte ciasto na chaczapuri podzielić na dwie równe części. Każdą rozwałkować na kształt elipsy o długości około 30 cm i szerokości 18 cm. Boki ciasta zwinąć do środka (na długość), tworząc wałeczki, a końce zlepić ze sobą tak, aby powstała charakterystyczna łódeczka z wyższymi brzegami i miejscem na ser w środku. Na środek każdej łódki wyłożyć porcję farszu serowego, delikatnie dociskając, ale nie rozsmarowując po brzegach. Gotowe chaczapuri przełożyć na blaszkę wyłożoną papierem do pieczenia. Odstawić na 15 minut, aby jeszcze lekko podrosły.
Piekarnik nagrzać do 220°C (góra-dół). Wstawić Chaczapuri do piekarnika i piec przez około 12 minut, aż brzegi się zarumienią, a ser lekko się roztopi i zacznie bulgotać. Po tym czasie blaszkę wyjąć i delikatnie zrobić wgłębienie w środku każdego chaczapuri, ostrożnie, aby nie przerwać ciasta i wlać tam żółtko. Wstawić do piekarnika na dodatkowe 5 minut, tylko do momentu, gdy żółtko lekko się zetnie, ale pozostanie płynne w środku. Po wyjęciu z piekarnika na środek każdego chaczapuri dodać kawałek masła i natychmiast podawać.
Z czym podawać chaczapuri?
Chaczapuri najlepiej podawać od razu, na gorąco, kiedy ser jest jeszcze roztopiony, a żółtko płynne. To właśnie żółtko w połączeniu z masłem tworzy aksamitny sos, w którym można maczać kawałki ciasta. Najczęściej gruziński placek z serem nie potrzebuje żadnych dodatków, sam w sobie stanowi pełnowartościowe danie. Można jednak zaserwować je z lekką sałatką z rukoli, pomidorów lub ogórków, a także ze szklanką kefiru, ayranu lub zimnego piwa.
Jak przygotować chaczapuri – wskazówki krok po kroku
- Mąka pszenna: najlepiej użyć typu 500 lub 550 – dzięki niej ciasto drożdżowe będzie sprężyste i dobrze wyrośnie.
- Drożdże: suchych drożdży nie mieszaj z gorącą wodą – optymalna temperatura to ok. 35–37°C, aby zaczyn zaczął pracować.
- Ser do chaczapuri: najlepiej połączyć mozzarellę i fetę – dają efekt ciągnącego się, lekko słonego farszu.
- Wyrastanie ciasta: pozwól mu podwoić objętość – to klucz, by gruziński placek z serem był puszysty i lekki.
- Żółtko i masło: dodaj tuż po wyjęciu z piekarnika, gdy ser jest jeszcze gorący – połączenie składników tworzy kremowe wnętrze.
- Podanie: chaczapuri najlepiej smakuje na ciepło – odrywaj brzegi i maczaj w serze oraz żółtku.
Zamienniki w chaczapuri – co jeśli nie masz fety?
- Mozzarella – można zamienić na ser gouda lub edamski dla łagodniejszego smaku.
- Feta – użyj sera bałkańskiego lub dobrze doprawionego twarogu.
- Jogurt/kefir – zastąp maślanką lub mlekiem z łyżką soku z cytryny.
- Mąka pszenna typ 500 – w razie potrzeby użyj mąki uniwersalnej typ 450.
Odmiany chaczapuri i ciekawostki z kuchni gruzińskiej
Chaczapuri ma wiele regionalnych wersji. Najbardziej znane to chaczapuri adżarskie – z jajkiem i masłem, oraz imeretyńskie – zamknięte, z serem wewnątrz ciasta. W regionie Megrelii dodaje się dodatkową warstwę sera na wierzchu, a w Swanetii doprawia farsz lokalnymi przyprawami. Każda z tych odmian ma swoje tradycje, ale wspólne pozostaje jedno: świeże, elastyczne ciasto i aromatyczny, roztopiony ser.
W Gruzji chaczapuri podaje się na śniadanie, podczas świąt, a nawet w drodze. W restauracjach w Tbilisi często można spotkać chaczapuri pieczone w piecach opalanych drewnem, które nadają mu delikatny, dymny aromat.
Jajka w roli głównej – śniadania i przekąski
